‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌  ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ ‌ 
                                                           
 
 
 
 
 
 
Nieuwsbrief gebiedsproces Eilandspolder en Polder Mijzen
 
Provincie Noord-Holland werkt samen met betrokkenen en belanghebbenden aan de toekomst van Eilandspolder en Polder Mijzen. Graag houden we u via deze nieuwsbrief op de hoogte van de ontwikkelingen in het gebiedsproces.
 
     
Gebiedsproces Eilandspolder en Polder Mijzen
In Eilandspolder en Polder Mijzen komen natuur, landbouw en recreatie samen. Het zijn unieke plekken, waarvan delen zijn aangemerkt als Natura 2000-gebied. Dit landschap en haar unieke waarden willen we behouden én voor de toekomst veiligstellen. Daarvoor is het belangrijk dat de verschillende manieren waarop het landschap wordt gebruikt met elkaar in balans zijn. De gebieden kennen momenteel vele uitdagingen op het gebied van natuur, landbouw, stikstof, water, bodemdaling, klimaat en recreatie. Met een gebiedsproces wil de provincie Noord-Holland deze thema’s de komende jaren samen met bewoners, organisaties en ondernemers in samenhang aanpakken. Het doel is om uiteindelijk een gezonde en toekomstbestendige polder te creëren voor mens, plant en dier.

Dit is de tweede nieuwsbrief die u ontvangt over het gebiedsproces. De nieuwsbrief verschijnt 3 tot 4 keer per jaar. Kent u iemand voor wie deze nieuwbrief ook interessant is? Stuur deze dan door. Aanmelden kan via deze link.
 
 
 
Waar staan we in het gebiedsproces?
 
Waar staan we in het gebiedsproces? We zijn nu in de verkenningsfase. Dat betekent dat we de opgaven en belanghebbenden in kaart brengen. Hiervoor is een werkgroep samengesteld met vertegenwoordigers van de gemeente Koggenland, Alkmaar en Purmerend, Agrarisch natuurvereniging Hollands Noorden en Water Land en Dijken, LTO, Landschap Noord-Holland, Staatsbosbeheer, het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en provincie Noord-Holland. Witteveen & Bos is als onafhankelijk procesbegeleider ingeschakeld en begeleidt het gebiedsproces en schrijft een ontwikkelvisie voor naar verwachting 2040 of 2050. De ontwikkelingsvisie geeft richting aan de ontwikkeling van de gebieden.

Tot nu toe zijn er vijf werkgroep bijeenkomsten geweest om de aanpak van het gebiedsproces en de manier van communicatie te bespreken en er zijn rapporten gedeeld met onderzoeken over weidevogels en ecologische verbindingszones. Ook is voor de zomer een veldexcursie georganiseerd om het gebied te verkennen. De komende tijd wordt in de werkgroep aan de volgende onderwerpen gewerkt:

- Waterkwaliteit, waterkwantiteit en bodem (veenoxidatie en Kaderrichtlijn Water)
- Ecologie: Natura 2000 en NNN (Afronding Natuur Netwerk Nederland en doelen
  N2000 en stikstof)
- Transitie van de Landbouw en verdienmodellen
- Landschap en cultuurhistorie
- Energie
- Recreatie en Toerisme

De werkgroep verdiept zich in de verschillende onderwerpen om helder te krijgen hoe deze moeten worden opgepakt en/of welke aanvullende onderzoeken nog nodig zijn. Daarna organiseren we gebiedstafels. Daarvoor nodigen we iedereen die belang of interesse heeft in de toekomst van polder Mijzen en Eilandspolder uit om mee te praten over de gebieden en om te kijken of alle informatie compleet is opgehaald. De verwachting is dat deze gebiedstafels in het voorjaar van 2024 plaatsvinden. Zodra de data van de bijeenkomsten bekend zijn, nodigen we bewoners, ondernemers en andere belanghebbenden hiervoor uit.

De situaties in de deelgebieden Eilandspolder Oost, Eilandspolder West en polder Mijzen verschillen. De oplossingen in de deelgebieden verschillen dus ook van elkaar. Om deze reden willen we met betrokkenen per deelgebied dieper ingaan op de opgaven. Deze deelgebiedsessies vinden naar verwachting plaats in het voorjaar en/of na de zomer van 2024.
 
 
 
 
 
Communicatie en planning
 
Graag willen wij u goed blijven informeren over het proces en om deze reden zijn er verschillende contactmomenten via:

- Deze driejaarlijkse nieuwsbrief
- Informatieve gebiedstafels
  (voorjaar/zomer 2024)
- Berichtgeving in lokale media zoals
  bijvoorbeeld dit interview (pagina 30).

De stip op de horizon die beschreven wordt in de ontwikkelvisie moet in de praktijk ook uitgevoerd worden. Hieronder in het kort de verschillende fases van het gebiedsproces:

- Verkenningsfase (2022-2024)​: het eindproduct is de ontwikkelvisie​, deze beschrijft een afbakening van de opgaven​ en strategieën​ voor de realisatie van de opgaven.

- Planvormingfase (2025)​: in deze fase wordt een inrichtings- en beheerplan​ opgesteld.

- Realisatiefase (2026-2027): in deze fase wordt het inrichtings- en beheerplan uitgevoerd.
 
 
 
Wat is het PPLG?
 
Het Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG), ‘Buitengewoon Noord-Holland!' is het Noord-Hollandse programma voor het landelijk gebied. Hierin staan de opgaven waar de provincie voor staat en de doelen die Noord-Holland de komende jaren wil bereiken om het landelijk gebied mooi, leefbaar en gezond te houden. Het PPLG richt zich in de eerste plaats op biodiversiteit, stikstof, water, bodem en klimaat. Dat is met het Rijk en Europa afgesproken. Noord-Holland hecht aan een duurzame toekomst van het landelijk gebied waarin meerdere opgaven tegelijkertijd worden opgepakt. Daarom zijn ook doelen opgesteld voor de thema’s landbouw, landschap, erfgoed en recreatie. Het PPLG wordt uitgewerkt in 5 regio's. Een van deze regio’s is Laag Holland waar Polder Mijzen en Eilandspolder deel van uitmaken. Er wordt via het gebiedsproces gekeken hoe de doelen gehaald kunnen worden en welke manier het beste past in het gebied.

Op 21 september jl. organiseerde de provincie een conferentie over het PPLG onder het motto ‘samen zetten we de toon’. Een terugblik vindt u hier.
 
 
 
Prijsvraag: Toekomstversnellers Buitengewoon Noord-Holland
 
Heeft u een goed idee voor het landelijk gebied dat bijdraagt aan een van de volgende thema’s: natuur, water en bodem, klimaat, landbouw, landschap & erfgoed of recreatie? Dien deze dan in via platform Groen Kapitaal en misschien wint u wel een financiële bijdrage, advies en coaching om uw idee een stap verder te brengen!

Het doel van Toekomstversnellers Buitengewoon Noord-Holland is om praktische en haalbare ideeën met sociaaleconomische impact in het landelijke gebied van de provincie Noord-Holland te versnellen. Lees hier meer over de deelnamecriteria en hoe u een idee kunt indienen.
 
 
 
Werkgroeplid aan het woord: Onno Steendam
 
In elke nieuwsbrief laten we een deelnemer van de werkgroep aan het woord. Dit keer: Onno Steendam. Onno is gebiedsmanager weidevogelgebieden (Eilandspolder, Alkmaardermeer en Ilperveld) bij Landschap Noord-Holland.

Waarom ben je betrokken bij dit gebiedsproces?
Sinds 2004 ben ik in de gebieden van Landschap Noord-Holland (Ilperveld, Alkmaardergebied en Westelijke Eilandspolder) als gebiedsmanager eindverantwoordelijk voor het beheer van onze eigen natuurgebieden. Dit zijn voornamelijk weidevogelgebieden die in beheer zijn bij lokale pachters. Naast de weidevogelgebieden beheren we nog bijzonder botanische graslanden, waaronder ook een flink aantal veenmosrietlanden en enkele bossen. Het gebiedsteam Weidevogelgebieden bestaat uit vier boswachters die contact onderhouden met o.a. de pachters, aannemers, gemeenten, omwonenden en publiek. Ieder weekend houdt een boswachter toezicht in onze eigen gebieden. Vanuit mijn functie, maar ook omdat ik het gebied en de pachters redelijk goed ken, neem ik deel aan het gebiedsproces.

Wat maakt dit gebied uniek of bijzonder voor jou?

Ik ben opgegroeid in de Zaanstreek aan de rand van het Wormer- en Jisperveld en heb ook veel meegewerkt op de boerderij van de buren. Vooral uiers wassen, hooi in de hooiblazer gooien, de hooiberg vlakken en hooibalen stapelen. Het vele water in het gebied en de daarbij behorende natuur ben ik steeds meer gaan waarderen en deze natuur blijkt ook internationaal zeer bijzonder te zijn. De Eilandspolder is een prachtig gebied waar veel bijzondere natuur te zien is maar ook landschappelijk erg fraai is. Mooie dorpen, mooie vergezichten, prachtige luchten met nog koeien in de wei. En in een echte winter een prachtig schaatsgebied!

Waar liggen volgens jou de grootste uitdagingen?
De grootste uitdaging ligt in het goed duidelijk krijgen van de vele opgaven die er voor het gebied zijn. Wat willen we bereiken en hoe gaan we dat met elkaar doen en binnen welke tijd? En welke opgaven zijn keihard en welke zijn iets minder belangrijk? Voor Landschap Noord-Holland is het van belang dat de weidevogels die jaarlijks uit het ei kruipen ook “vliegvlug” worden. Heel veel factoren in het gebied spelen daar een rol in. Als we ook een start kunnen maken met het verbeteren van de waterkwaliteit zou dat heel erg mooi zijn. In het KRW-pilotgebied Uitgeester- en Heemskerkerbroek, maar ook in het Oostzanerveld wordt met alle betrokkenen gekeken wat er mogelijk is. Lastige materie met allerlei chemische termen, maar wel zeer nuttig en leerzaam.

Aan wie geef je het stokje door voor de volgende nieuwsbief?
Ik geef het stokje door aan Mieke Buis (LTO).

Foto: C. de Jonge
 
 
 
Recreatieve eilanden Eilandspolder
 
Iedereen die de Eilandspolder goed kent, weet dat het een gebied is waar recreatie, landbouw en natuur samenkomen. Dit is vaak een dun lijntje waarop gebalanceerd wordt, want soms gaat dit niet goed samen. Vanuit het gebied krijgt de werkgroep regelmatig de vraag over de recreatieve eilanden die verruigen door de hoge bomen die er groeien en over welke activiteiten passen in het gebied. Wat doet de werkgroep hiermee?

De Eilandspolder is aangewezen als weidevogelhabitat binnen het Natura 2000-gebied. Dit betekent dat er geen activiteiten mogen plaatsvinden die het rustgebied van vogels in gevaar brengen. Voorbeelden die het rustgebied van vogels kunnen verstoren, zijn bomen waar roofvogels in kunnen broeden, bosjes waar vossen in kunnen huizen en menselijke activiteiten. Maar er gaan ook al vele tientallen jaren recreanten het gebied in om hier een fijne dag te hebben en dit kan goed samengaan. De werkgroep heeft als voornemen de afstemming hiervan mee te nemen in het gebiedsproces en te kijken waar dit wringt en wat er eventueel gedaan zou kunnen worden door de betrokken overheden. Dit onderwerp wordt dus besproken binnen het gebiedsproces. 
 
 
 
 
Baggeren in de Eilandspolder
 
Hoe gaan we om met baggeren in de Eilandspolder? Een makkelijke vraag waarop het antwoord niet zo simpel is. Daarom nemen we dit onderwerp, samen met onderwerpen als waterkwaliteit en oeverafkaveling mee in het gebiedsproces. Hier willen we graag een duurzame aanpak voor ontwikkelen.

De Eilandspolder heeft prachtig uitgestrekte sloten en waterlanden waar het een genot is om te recreëren. Een deel van de sloten wordt steeds ondieper en troebeler. Dit betekent bijvoorbeeld dat een deel van de bodem los kan komen doordat er met motorboten gevaren wordt, maar ook dat het bodemleven onder druk staat in de sloten. Dit komt onder andere door oeverafkalving; een groot deel van de oevers verdwijnt in de sloten waardoor de sloten ondieper worden en het land verdwijnt. Oeverafkalving kan ontstaan door:

- Vaarsnelheden: golfslag bij snelheden hoger dan de toegestane 6km/u zorgen
  voor meer afkalving
- Waterpeilveranderingen: hoe meer verandering door bijvoorbeeld droogte hoe
  meer afkalving
- Waterkwaliteit: de groei van riet of de afbraak van de veengronden kan versneld
  worden door de waterkwaliteit (zie voor meer achtergrondinformatie het infoblad van de WUR 'Baggeren &Waterkwaliteit').*
- Intrapping van vee: waterlopen worden regelmatig als veekering gebruikt
- Begrazing door vee: jong riet kan worden opgegeten door vee waardoor de
  walkanten hun stabiliteit kwijtraken

Baggeren is niet altijd de oplossing, omdat de sloten dan dieper worden en er nog meer oevers in kunnen verdwijnen. Vaarwegen moeten wel altijd toegankelijk zijn, dit is dus een lastige afweging. Daarom verdient dit onderwerp de aandacht binnen het gebiedsproces.


    * N.B. In het Infoblad 'Baggeren en Waterkwaliteit' van de WUR wordt op blz. 3
      geschreven over baggeren tot op de zandgrond. Dit deel is uiteraard niet van
      toepassing op Eilandspolder, omdat hier geen zandgrond is. 
 
 
 
 
 
 
Meer informatie
 
Kijk voor meer informatie op Eilandspolder of Polder Mijzen of neem contact op via schermereiland@noord-holland.nl
 
 
 
Volg ons op social media
 
 
 
www.noord-holland.nl